Dấu hiệu đột quỵ dễ gây chết người nếu sơ ý bỏ qua
Bác sĩ Thanh cho biết, hầu hết các ca đột quỵ nặng đến mức tàn phế hoặc tử vong đều do bệnh nhân và người nhà xem thường dấu hiệu “xây xẩm chóng mặt, tê yếu tay chân” mà chậm trễ cấp cứu.
Theo BS. Vũ Trí Thanh - Phó trưởng cơ sở 2, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, đột quỵ có thể phòng ngừa lẫn cứu sống được. Song năm nào, bệnh cũng cướp đi sinh mạng hàng trăm nghìn người và biến nhiều người khác thành tàn phế. Chủ yếu, vẫn bởi nhầm lẫn “không đáng có” dấu hiệu đặc trưng của đột quỵ với bệnh khác.
Dấu hiệu báo trước đột quỵ nhưng nhầm tưởng trúng gió, hạ canxi
Đột quỵ thường bắt đầu bằng cơn tai biến nhẹ gọi là “thiếu máu não thoáng qua”, xảy ra chóng vánh chỉ vài phút đến vài giờ. Bệnh nhân bất ngờ bị xây xẩm chóng mặt, tê yếu tay chân. Có người cầm đũa không nổi, đi không vững, không giơ nổi 2 cánh tay lên cao. Ngoài ra, có thể thêm triệu chứng méo miệng, nói khó, nuốt nghẹn, uống sặc, mắt mờ...
Đột quỵ thường bắt đầu bằng cơn tai biến nhẹ, biểu hiện qua dấu hiệu xây xẩm chóng mặt, tê yếu tay chân
Sau đó, cơ thể tự hồi phục hoàn toàn trong 24 giờ. Vì sớm trở lại bình thường, nên người bệnh thường nhầm lẫn với trúng gió hoặc hạ canxi. Có người xây xẩm chóng mặt, tê yếu tay chân khi đi nắng về, lại ngộ nhận đột quỵ với say nắng hoặc sốc nhiệt, chủ quan nghĩ nghỉ ngơi sẽ ổn mà không đi cấp cứu.
BS. Thanh làm rõ đột quỵ xảy ra khi mạch máu não bị tắc, nghẽn, vỡ,… gây chảy máu não hoặc đột ngột mất máu lên não. Bệnh nhân hôm nay có thể tắc một tiểu mạch rất nhỏ trong não khiến họ xây xẩm chóng mặt, tê yếu tay chân. Song vài ngày sau, các cục máu đông có thể tích tụ lại làm nghẽn mạch máu não lớn hơn, sinh ra cơn đột quỵ nghiêm trọng gây hôn mê, liệt nửa người.
Xây xẩm, chóng mặt, tê yếu tay chân có thể là dấu hiệu của đột quỵ
Bác sĩ cảnh báo, khoảng 7% bệnh nhân thiếu máu não thoáng qua sẽ bị đột quỵ trong 1 tuần và trên 14% bệnh nhân khác bị đột quỵ trong vòng 3 tháng. Vì vậy, chúng ta không được phép chủ quan với các triệu chứng như vậy.
Tự cứu mình trước cơn đột quỵ
Để tự cứu mình trước cơn đột quỵ, BS. Thanh nhấn mạnh: 80% cơn đột quỵ xảy ra do cục máu đông. Trong cấp cứu, các bác sĩ thường tái thông mạch máu bằng thuốc tiêu sợi huyết tĩnh mạch hoặc lấy huyết khối bằng dụng cụ. Hiểu cơ chế này, chúng ta nên chủ động ăn uống và tập luyện hàng ngày để ngăn hình thành sợi huyết, trước khi chúng vón lại thành cục máu đông.
143