Ăn quá nhiều cá làm tăng nguy cơ ung thư da?

Theo lời khuyên của NHS (Hệ thống chăm sóc sức khỏe Anh quốc), nên ăn ít nhất hai phần cá mỗi tuần, bao gồm một phần cá nhiều dầu nặng khoảng 140g. Tuy nhiên, một nhóm các nhà nghiên cứu ở Mỹ cảnh báo rằng việc ăn nhiều cá sẽ có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư hắc tố ác tính, dạng ung thư da có nguy cơ gây tử vong.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Các nguyên nhân và Kiểm soát Ung thư cho thấy, ăn nhiều cá như cá ngừ, cá không chiên có thể dẫn đến nguy cơ phát triển khối u ác tính cao hơn. Nghiên cứu theo dõi hơn 490.000 người Mỹ với độ tuổi trung bình là 62 và 90% người da trắng.

Các nhà nghiên cứu có tính đến các yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả, chẳng hạn như cân nặng của các tình nguyện viện, họ hút thuốc hay uống rượu, chế độ ăn uống, tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư và mức bức xạ UV trung bình ở khu vực địa phương của họ (có tính đến việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời - một điều đã biết yếu tố nguy cơ ung thư da).

Những người tham gia báo cáo tần suất ăn cá chiên, không chiên và cá ngừ trong khẩu phần ăn. Kết quả cho thấy hơn 5.000 người phát triển ung thư hắc tố ác tính, hơn 3.200 người phát triển ung thư hắc tố giai đoạn 0 (khối u tại chỗ). Trong khi đó, những người có lượng cá ngừ tiêu thụ hàng ngày là 14,2g có nguy cơ mắc ung thư hắc tố ác tính cao hơn 20% so với những người có lượng tiêu thụ điển hình là 0,3g.

Ăn 17,8g cá không chiên mỗi ngày có liên quan đến nguy cơ ung thư hắc tố ác tính cao hơn 18% và nguy cơ ung thư hắc tố giai đoạn 0 cao hơn 25% so với chỉ ăn 0,3g. Trường hợp người ăn cá chiên kết quả thu được không đáng kể.

Theo Eunyoung Cho, Phó giáo sư Da liễu và Dịch tễ học tại Đại học Brown, tác giả nhóm nghiên cứu cho biết, phát hiện này có thể là do tình trạng các chất gây ô nhiễm trong cá hiện nay chẳng hạn như polychlorinated biphenyls, dioxin, asen và thủy ngân.

Tuy nhiên, bác sĩ Jeffrey Weber tại bệnh viện NYU Langone Health (Mỹ) cho rằng, mức tăng rủi ro này khá thấp khoảng 20%. Có thể những người ăn nhiều cá không chiên hoặc cá ngừ nhưng có thói quen lối sống khác làm tăng nguy cơ ung thư tế bào hắc tố. Do đó, mọi người không nên bỏ cá ra khỏi thực đơn hằng ngày nhằm tránh nguy cơ mắc bệnh.

Theo các chuyên gia, thay vì tránh ăn cá, các gia đình có thể giảm nguy cơ ung thư da bằng cách xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, đặc biệt là bổ sung rau xanh và trái cây. Các loại trái cây như cam, chanh và bưởi là nguồn cung cấp vitamin C tuyệt vời và là chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp chống lại các gốc tự do gây ung thư. Các loại rau xanh như rau cải, rau bó xôi, cải xoăn và bông cải xanh có thể góp phần chống lại các khối u ác tính. Lycopene là sắc tố xuất hiện tự nhiên trong cà chua, đồng thời là chất chống oxy hóa được sử dụng để ngăn ngừa một loạt bệnh ung thư và tim mạch. Carotenoids là sắc tố có trong trái cây và rau quả như cà rốt, dưa hấu, cà chua, khoai lang, cải xoăn, rau bó xôi và rau xanh, có khả năng trung hòa các tác động có hại của tia UV.

Ngoài ra, các gia đình nên bổ sung selenium trong bữa ăn thông qua các loại hạt, thịt và bánh mì. Selenium có thể làm giảm 50% nguy cơ tử vong liên quan đến ung thư da và giảm 37% khối u ác tính.

Để bảo vệ làn da từ bên ngoài, hãy tránh ra ngoài lúc nắng nóng. Khoảng 95% các trường hợp ung thư hắc tố là do tiếp xúc với tia cực tím (UV) từ mặt trời. Do đó, mọi người nên hạn chế ra ngoài lúc cao điểm 10 - 16h.

Bôi kem chống nắng giúp bảo vệ da khỏi tác động của tia UV. Tuy nhiên, sử dụng kem chống nắng có SPF (chỉ số chống nắng) cao không có nghĩa là chúng ta có thể an toàn ở ngoài nắng lâu hơn bởi một số tia UV vẫn có thể xuyên qua lớp bảo vệ của kem chống nắng. Vì vậy, hãy tìm các loại kem chống nắng có khả năng bảo vệ tốt, ngăn chặn UVA, UVB.

Khi thoa kem chống nắng, cần thoa vừa đủ để phủ lên cánh tay, chân, cổ và mặt. Thoa lại sau mỗi hai giờ hoặc thường xuyên hơn nếu bạn đi bơi hoặc đổ mồ hôi nhiều. Thoa kem chống nắng trước khi tiếp xúc với tia cực tím 30 phút giúp kem có thể thẩm thấu vào da.

Đặc biệt, mỗi người cần khám da hàng năm với bác sĩ và tự kiểm tra da thường xuyên có thể giúp bạn ngăn chặn u ác tính ở giai đoạn đầu. Ung thư hắc tố da nếu phát hiện sớm có thể chữa khỏi hơn 98%. Kiểm tra da kỹ lưỡng bằng cách sử dụng gương soi toàn thân và gương cầm tay nhỏ giúp nhìn thấy những dấu hiệu bất thường tại các vùng khó quan sát.