Một số chính sách mới có hiệu lực từ tháng 10/2025
Nhiều chính sách quan trọng liên quan đến thuế, lãi suất cho vay, giáo dục… sẽ có hiệu lực trong tháng 10/2025.

Chủ xe ô tô bắt buộc phải chuyển đổi sang tài khoản giao thông từ ngày 1/10/2025. Ảnh minh họa
Ưu đãi thuế cho doanh nghiệp vừa và nhỏ
Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) 2025 có hiệu lực từ ngày 1/10 đã quy định mức lãi suất thuế TNDN là 20%. Tuy nhiên đối với những doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ thì có mức ưu đãi như sau:
- Áp dụng thuế suất 15% áp dụng đối với doanh nghiệp có tổng doanh thu năm không quá 3 tỷ đồng.
- Áp dụng thuế suất 17% áp dụng đối với doanh nghiệp có tổng doanh thu năm từ trên 3 tỷ đồng đến không quá 50 tỷ đồng.
Tuy nhiên, mức thuế suất 15% và 17% không áp dụng đối với doanh nghiệp là công ty con hoặc công ty có quan hệ liên kết mà doanh nghiệp trong quan hệ liên kết không phải là doanh nghiệp đáp ứng điều kiện áp dụng thuế suất 15% và 17%.
Cạnh đó, khoản 4 Điều 4 Luật này cũng mở rộng đối tượng được miễn thuế TNDN, trong đó có thu nhập từ chuyển nhượng chứng chỉ giảm phát thải, chuyển nhượng tín chỉ các-bon lần đầu sau khi phát hành của doanh nghiệp được cấp chứng chỉ giảm phát thải, tín chỉ các-bon; thu nhập từ tiền lãi trái phiếu xanh; thu nhập từ chuyển nhượng trái phiếu xanh lần đầu sau khi phát hành.
Luật mới cũng bổ sung đối tượng phải nộp thuế bao gồm cả doanh nghiệp nước ngoài kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số có thu nhập phát sinh tại Việt Nam phải nộp thuế.
Mua, bán vàng từ 20 triệu đồng/ngày phải thực hiện qua tài khoản ngân hàng
Nghị định 232/2025 sửa đổi, bổ sung Nghị định 24/2012 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng có hiệu lực thi hành từ 10/10.
Đáng chú ý, nghị định quy định việc thanh toán mua, bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trong ngày trở lên của một khách hàng phải được thực hiện thông qua tài khoản ngân hàng.
Nghị định 232/2025 cũng quy định doanh nghiệp được Ngân hàng Nhà nước xem xét cấp Giấy phép sản xuất vàng miếng phải có Giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng; có vốn điều lệ từ 1.000 tỷ đồng trở lên và không bị xử phạt vi phạm trong hoạt động kinh doanh vàng…
Đối với các ngân hàng thương mại điều kiện để được xem xét cấp Giấy phép sản xuất bán vàng miếng cần có vốn điều lệ từ 50.000 tỷ đồng trở lên…
Ngoài ra, nghị định cũng xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, xuất khẩu vàng nguyên liệu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng.
Bỏ hình thức đình chỉ học tập với học sinh vi phạm kỷ luật
Có hiệu lực từ ngày 31/10 là Thông tư 19/2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) quy định về khen thưởng và kỷ luật học sinh.
Thông tư quy định các hình thức khen thưởng, gồm: tuyên dương trước lớp, tuyên dương trước toàn trường, giấy khen của hiệu trưởng, thư khen và các hình thức tuyên dương, khen thưởng khác.
Về hình thức kỷ luật, Bộ GD&ĐT quy định ba hình thức gồm: nhắc nhở, phê bình, yêu cầu viết bản tự kiểm điểm. Riêng đối với học sinh tiểu học thì áp dụng hai hình thức kỷ luật gồm: nhắc nhở, yêu cầu xin lỗi.
Thông tư cũng quy định về hoạt động hỗ trợ khắc phục hành vi vi phạm như khuyên bảo, động viên để học sinh tự nhận thức được hành vi vi phạm và hướng khắc phục; theo dõi, tư vấn, hỗ trợ học sinh vi phạm trong quá trình khắc phục hành vi vi phạm.
Cấp giấy chứng sinh mới cho trẻ
Quy định mới về cấp giấy chứng sinh cho trẻ sẽ có hiệu lực từ ngày 1/10, theo Thông tư 22/2025 của Bộ Y tế. Các trường hợp cấp mới giấy chứng sinh cho trẻ gồm:
- Trẻ sinh tại cơ sở y tế: Cơ sở nơi trẻ sinh ra sẽ cấp giấy chứng sinh theo Mẫu số 1 trước khi trẻ rời khỏi cơ sở hoặc theo yêu cầu của thân nhân.
- Trẻ sinh ngoài cơ sở y tế: Thân nhân phải nộp tờ khai đề nghị cấp giấy chứng sinh trong vòng 30 ngày kể từ khi trẻ sinh ra. Cơ sở y tế sẽ xác minh thông tin và cấp giấy chứng sinh trong vòng 5 ngày làm việc.
- Trẻ sinh do mang thai hộ: Nếu trẻ sinh tại cơ sở thực hiện kỹ thuật mang thai hộ, giấy chứng sinh sẽ được cấp theo Mẫu số 2. Nếu sinh tại cơ sở khác, cần có bản xác nhận từ cơ sở thực hiện kỹ thuật mang thai hộ.
- Trẻ sinh ra và tử vong tại cơ sở y tế: Giấy chứng sinh sẽ được cấp theo mẫu quy định, sau đó cấp giấy báo tử.
Giấy chứng sinh được lập thành 2 bản, một giao cho thân nhân và một lưu tại cơ sở y tế. Mỗi trẻ sinh đôi hoặc nhiều hơn sẽ có giấy chứng sinh với mã số khác nhau.
Trong khi đó, cũng có hiệu lực từ ngày 1/10, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025 quy định mức thuế suất phổ thông là 20%, trừ trường hợp được ưu đãi hoặc đặc thù. Doanh nghiệp có doanh thu mỗi năm không quá 3 tỉ đồng được áp dụng mức 15%, còn nhóm từ trên 3 tỉ đến 50 tỉ đồng áp dụng mức 17%.
Với hoạt động tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí, thuế suất dao động từ 25% đến 50%, tùy điều kiện từng mỏ, do Thủ tướng Chính phủ quyết định. Đối với việc khai thác tài nguyên quý hiếm như: vàng, bạc, bạch kim, thiếc, đất hiếm..., thuế suất 50% được áp dụng nhưng có thể giảm còn 40% nếu trên 70% diện tích mỏ nằm trong địa bàn đặc biệt khó khăn.
Quy định về miễn trách nhiệm hình sự trong hoạt động đổi mới sáng tạo
Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo 2025 sẽ chính thức có hiệu lực kể từ 1/10 - lần đầu tiên quy định khái niệm "Đổi mới sáng tạo" được đưa vào trong một đạo luật. Theo đó, đổi mới sáng tạo là hoạt động tạo ra sản phẩm mới, dịch vụ mới, quy trình mới, mô hình kinh doanh mới hoặc cải tiến đáng kể so với sản phẩm, dịch vụ, quy trình, mô hình kinh doanh đã có.
Hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo bao gồm: Nghiên cứu cơ bản; nghiên cứu ứng dụng; phát triển công nghệ; phát triển giải pháp xã hội; sản xuất thử nghiệm; ứng dụng, chuyển giao công nghệ; đổi mới sáng tạo dựa trên đổi mới công nghệ, sáng tạo công nghệ, nâng cao hiệu suất công nghệ; Khởi nghiệp sáng tạo...
Luật mới cũng quy định về điều kiện để miễn, loại trừ trách nhiệm trong hoạt động thử nghiệm có kiểm soát.
Cụ thể, trong quá trình thử nghiệm có kiểm soát, trường hợp xảy ra thiệt hại, rủi ro, việc miễn, loại trừ trách nhiệm trong hoạt động thử nghiệm có kiểm soát được thực hiện theo nguyên tắc:
Cơ quan có thẩm quyền cho phép thử nghiệm có kiểm soát; tổ chức, cá nhân trực tiếp, tham gia thẩm định, cấp phép, đánh giá thử nghiệm có kiểm soát được miễn, loại trừ các trách nhiệm khi đã thực hiện đúng, đầy đủ các quy định về thử nghiệm có kiểm soát tại Luật này và quy định của pháp luật về thử nghiệm có kiểm soát, có động cơ trong sáng, vì lợi ích chung, trừ trường hợp đã biết hoặc buộc phải biết về nguy cơ rủi ro đối với quá trình thử nghiệm có kiểm soát nhưng không áp dụng đầy đủ biện pháp phù hợp để ngăn ngừa, hạn chế mức độ thiệt hại có thể xảy ra.
Các trách nhiệm được miễn, loại trừ bao gồm:
- Miễn trách nhiệm dân sự đối với thiệt hại gây ra cho Nhà nước, tổ chức, cá nhân khác trong quá trình thẩm định, cấp phép, kiểm soát, đánh giá thử nghiệm có kiểm soát.
- Loại trừ trách nhiệm hành chính đối với các hành vi vi phạm pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.
- Loại trừ trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự đối với rủi ro trong nghiên cứu, thử nghiệm, áp dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật và công nghệ.
Luật mới cũng nghiêm cấm hành vi cố ý không tuân thủ quy định trong hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo hoặc cố ý che giấu rủi ro khi thực hiện nghiên cứu, thử nghiệm, ứng dụng công nghệ gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài nguyên, môi trường, đa dạng sinh học, sức khỏe cộng đồng.
Chủ xe ô tô bắt buộc phải chuyển đổi sang tài khoản giao thông
Nghị định 119/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định về thanh toán điện tử giao thông đường bộ có hiệu lực từ 1/10. Nghị định quy định chi tiết về thanh toán điện tử giao thông đường bộ; tài khoản giao thông; thanh toán tiền sử dụng đường bộ trên đường cao tốc; cơ sở dữ liệu thanh toán điện tử giao thông đường bộ.
Tại khoản 6, khoản 7, Điều 36, Nghị định 119/2024/NĐ-CP quy định: “Nhà cung cấp dịch vụ thanh toán tiền sử dụng đường bộ hoàn thiện việc chuyển đổi tài khoản thu phí của chủ phương tiện theo Quyết định số 19/2020/QĐ-TTg ngày 17/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ sang tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán của chủ phương tiện trước 1/10/2025.
Nhà cung cấp dịch vụ thanh toán tiền sử dụng đường bộ hoàn thiện việc chuyển tiền từ tài khoản thu phí của chủ phương tiện theo Quyết định số 19/2020/QĐ-TTg ngày 17/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ sang phương tiện thanh toán của chủ phương tiện được kết nối với tài khoản giao thông trước ngày 01/10/2025.”
Như vậy, từ ngày 1/10/2025, nếu chủ phương tiện không thực hiện chuyển đổi tài khoản thu phí không dừng sang tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt sẽ không đủ điều kiện thực hiện thu phí điện tử không dừng.
Áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung
Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 236/2025/NĐ-CP Quy định chi tiết một số điều của Nghị quyết số 107/2023/QH15 ngày 29/11/2023 của Quốc hội về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu.
Nghị định số 236/2025/NĐ-CP chính thức có hiệu lực từ ngày 15/10.
Theo đó, người nộp thuế là đơn vị hợp thành của tập đoàn đa quốc gia có doanh thu năm trong báo cáo tài chính hợp nhất của công ty mẹ tối cao ít nhất 2 năm trong 4 năm liền kề trước năm tài chính xác định nghĩa vụ thuế tương đương 750 triệu euro trở lên, trừ các trường hợp được loại trừ theo quy định.
Với các tập đoàn mới thành lập, nếu trong thời gian hoạt động dưới 4 năm đã có ít nhất 2 năm đạt ngưỡng doanh thu 750 triệu euro thì các đơn vị hợp thành cũng thuộc diện phải nộp thuế.