Chế độ ăn uống, sinh hoạt ảnh hưởng thế nào đến đường huyết?

Đường trong máu, còn được gọi là glucose huyết, đến từ những thực phẩm mà bạn tiêu thụ hàng ngày. Cơ thể tạo ra đường trong máu bằng cách tiêu hóa một số loại thực phẩm thành glucose lưu thông trong máu. Đường trong máu được lưu trữ trong các tế bào để chuyển hóa thành năng lượng sử dụng khi cần thiết.

Giá trị bình thường của xét nghiệm đường huyết: HbA1c: 4 – 5,6 %, Glucose: Người lớn: 3.9 – 5.5 mmol/l; Trẻ em: 3.3 – 5.5 mmol/l; Trẻ sơ sinh: 2.2 – 5.0 mmol/L.

Một số sai lầm phổ biến trong ăn uống có thể làm tăng nhanh lượng đường huyết, bao gồm:

Tiêu thụ nhiều carbohydrate tinh chế

Các loại thực phẩm như bánh mì trắng, mì ống… là nguồn cung cấp carbohydrate tinh chế dễ chuyển hóa thành glucose, làm tăng đột ngột đường huyết sau ăn.

Khi ăn những loại thực phẩm này mà không đi kèm chất xơ, cơ thể hấp thụ nhanh, gây tăng đường huyết đột ngột sau ăn và sau đó là giảm đường huyết khi xa bữa ăn, dẫn đến cảm giác đói nhanh và ăn thêm thực phẩm khác.

Bạn cần thay thế chúng bằng các loại ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, yến mạch, bánh mì nguyên cám, giúp duy trì đường huyết ổn định nhờ hàm lượng chất xơ cao.

Bỏ bữa hoặc ăn không đúng giờ

Bỏ bữa, đặc biệt là bữa sáng, khiến cơ thể đói và có xu hướng ăn nhiều hơn vào các bữa sau, làm tăng nhanh lượng glucose trong máu.

Người bệnh nên ăn đều đặn 3 bữa chính và thêm bữa phụ nếu cần, để duy trì năng lượng ổn định và tránh tăng vọt đường huyết sau ăn.

Tiêu thụ đồ uống có đường

Nước ngọt, trà sữa, nước ép trái cây chứa nhiều đường dễ hấp thụ, làm tăng đường huyết ngay lập tức. Một lon nước ngọt có thể làm đường huyết tăng đáng kể chỉ sau 30 phút.

Người bệnh nên tránh đồ uống có đường, thay vào đó là nước lọc, trà thảo mộc hoặc cà phê đen không đường.

Ăn khẩu phần quá lớn

Lượng thức ăn quá nhiều, kể cả thực phẩm lành mạnh như trái cây và ngũ cốc, cũng có thể làm tăng đường huyết. Vì thế, người bệnh cần kiểm soát khẩu phần ăn, sử dụng đĩa nhỏ hơn và không nên ăn quá no.

Không uống thuốc đúng liều

Việc quên uống thuốc hoặc tự ý điều chỉnh liều lượng có thể gây ảnh hưởng đến việc kiểm soát đường huyết. Người bệnh nên tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ.

Chế độ ăn giữ một vai trò rất quan trọng giúp giảm chỉ số đường huyết. Bên cạnh đó, việc tăng cường hoạt động thể lực cũng rất cần thiết.

Đường huyết cao có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, đột quỵ não, suy thận, mù lòa... Theo thống kê năm 2021 của Bộ Y tế, hơn 55% số bệnh nhân đái tháo đường có các biến chứng này.

Do thường được phát hiện muộn nên nhiều bệnh nhân đã có biến chứng ngay từ khi mới được phát hiện đái tháo đường. Khi đã có các biến chứng mạn tính thì chi phí điều trị thường rất cao nhưng hiệu quả lại không tốt, người bệnh dễ bị tàn phế và tăng nguy cơ tử vong.

Do đó, những người mắc bệnh đái tháo đường type 2 và cả những người có mục tiêu là ngăn ngừa lượng đường trong máu cao, phòng bệnh mạn tính, tối ưu hóa sức khỏe của mình cần duy trì một số thói quen và chiến lược lối sống lành mạnh để giúp lượng đường trong máu ở mức cân bằng.