Ngồi phòng lạnh và ít vận động là gọi mời bệnh tới

Không ít người đến phòng khám chuyên khoa cơ, xương và khớp ở Bệnh viện Nguyễn Tri Phương mỗi chiều là các chị em còn trẻ trong các bộ đầm thướt tha hay trong các bộ váy áo công sở. Hầu như họ đều than bị đau mỏi vùng cơ, gáy, đau vùng thắt lưng, hội chứng ống cổ tay, đau hai đầu gối mặt trước bánh chè mà nguyên do rất đơn giản: ngồi gấp gối liên tục không di chuyển.

Chưa già đã mỏi

Theo các bác sĩ chuyên khoa cơ, xương, khớp và chấn thương chỉnh hình, những người làm việc trong các văn phòng thường ngồi nhiều bên máy vi tính, ít vận động… nên mắc bệnh cơ, xương, khớp rất nhiều. Các triệu chứng thường thấy nhất là đau vùng vai gáy, biểu hiện bằng những tổn thương bên dưới, như mỏi cơ ở người trẻ.

Tiến sĩ – Bác sĩ Tăng Hà Nam Anh, Trưởng khoa Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương TPHCM, cho biết nhiều người có tư thế ngồi sai khi ngồi làm việc với máy vi tính. Đa phần cổ của chúng ta sẽ hơi cúi xuống hoặc hơi ngửa nên không có sự cân bằng giữa nhóm cơ ngửa và cơ cúi, dẫn đến nhóm cơ bị lệch và đau. Ở vị trí tối ưu, hai nhóm cơ này phải cân bằng nhau, có như vậy mới có thể giữ cho cột sống thẳng.

Đặc biệt, khi ở trong phòng máy lạnh, ít người làm trong văn phòng để ý đến hướng của luồng gió máy lạnh. Nếu để luồng lạnh này thổi trực tiếp vào nhóm cơ vùng gáy, cổ thì nó sẽ kích thích nhóm cơ co thắt làm cho nguồn máu nuôi nhóm cơ này không được tiếp đủ và gây thiếu máu và đau. Bệnh lý đau xơ cơ là điểm đau ở trên cơ khi ấn vào cơ sẽ co thắt lại và dễ chịu. Ngoài ra, vùng cơ cột sống thắt lưng khi ngồi sai tư thế, ví dụ lưng bị cong ra phía sau sẽ gây tác động xấu đến nhóm cơ kéo thẳng cột sống, khiến nó bị mất cân bằng, gây căng và đau.

"Làm việc nửa tiếng hoặc một tiếng nên đứng dậy tập thể dục vài phút tập, hoặc có thể đi lại vặn vẹo cột sống, khua chân múa tay để cơ thể thoải mái rồi tiếp tục làm việc – BS. Tăng Hà Nam Anh"

Chúng ta cũng không ngạc nhiên khi giới văn phòng ngày nay bị đau sụn khớp rất sớm, đặc biệt là bệnh đau khớp gối. Nhiều người mới 30-35 tuổi đến khám bệnh và than rằng “cứ đi bộ, chạy bộ hoặc chỉ mới leo cầu thang đã bị đau khớp gối rồi”. Do khớp gối ít vận động, nguồn dinh dưỡng tại khớp gối kém đi, không chịu được lực mạnh. Phải khẳng định rằng, người làm văn phòng ngày nay ít 

vận động, lười vận động, nhiều người di chuyển từ bàn này qua bàn kia trong khi vẫn ngồi trên chiếc ghế xoay. Trong đó, đặc biệt với chị em phụ nữ ngồi làm việc từ sáng đến 7 giờ tối, cuối tuần bận chăm lo cho gia đình, con cái, không có thời gian tập thể dục. Các cơ, khớp, sụn khớp gối không được vận động tốt, thiếu dinh dưỡng sinh ra mau mỏi mệt.

Trời nóng, cơ đau và các hội chứng của dân văn phòng

BS Tăng Hà Nam Anh lưu ý, hiện nay thời tiết TPHCM đang nắng nóng, sự chênh lệch nhiệt độ trong văn phòng máy lạnh và ở ngoài trời quá cao. Trong phòng làm việc có máy điều hòa với mức nhiệt thấp, thật lạnh, một số chị em phải quấn khăn quàng cổ để giữ ấm, nhưng khi bước ra ngoài trời tiếp xúc với nhiệt độ 36 – 42 độ C, sự chênh lệch nhiệt độ quá lớn đó sẽ làm cho cơ mỏi và đau, tối về nhà chắc chắn sẽ có cảm giác rất mỏi mệt.

Hội chứng ống cổ tay cũng là bệnh đặc trưng của người làm văn phòng hay ngồi lái xe máy do cử động tay quá nhiều với độ rung cao gây viêm dây chằng ngang cổ tay và làm ống cổ tay bị hẹp lại khi úp và ngửa cô tay quá mức. Với người làm văn phòng hay bị hội chứng ống cổ tay vì dùng chuột máy tính hay bẻ cổ tay ngửa lên. Khi cổ tay ngửa liên tục làm căng dây chằng ngang cổ tay và chèn vào dây thần kinh giữa gây ra hội chứng ống cổ tay gây căng và đau. Hiện nay, có vài nhà sản xuất đã để miếng lót kê tay cao ngang với chuột máy tính mới giảm được triệu chứng này.

Ngoài ra, người làm việc văn phòng còn mắc chứng bệnh viêm khớp xoay hai bên do khi làm việc với máy vi tính thường để hai tay rướn lên bàn. Tư thế tay thoải mái nhất là vai suôn, tay để lên đùi. Khi dang tay ra ngoài, đưa ra trước 30 độ, gân bị cấn dưới mõm cùng vai và bị viêm ở vùng này. Do đó, người làm văn phòng hay bị đau hai vai.

Tập luyện – cải thiện chất lượng sống

Theo BS. Nam Anh, tùy từng mức độ đau của người bệnh mà các bác sĩ sẽ có cách điều trị khác nhau cho bệnh nhân.

Nếu bệnh nhân mới chớm đau, bác sĩ sẽ khuyên thay đổi lối sinh hoạt và làm việc. Làm việc nửa tiếng hoặc một tiếng nên đứng dậy tập thể dục vài phút tập, hoặc có thể đi lại vặn vẹo cột sống, khua chân múa tay để cơ thể thoải mái rồi tiếp tục làm việc.

Với những người đau cơ xương khớp nặng hơn, bác sĩ sẽ cho dùng thuốc và tập vật lý trị liệu để giảm đau, đồng thời hướng dẫn những bài tập chuyên biệt dành cho nhóm cơ đang có vấn đề, nhằm làm giãn cơ và tăng cường sức bền cho cơ.

Cũng có nhiều trường hợp bệnh nhân uống thuốc và tự tập luyện ở nhà nhưng không đúng cách nên họ không những không bớt đau mà còn thấy đau nhiều hơn. Lý do: tùy vào từng giai đoạn của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ chỉ định cho tập các bài tập phù hợp. Ví dụ, bệnh nhân có cơ đang co thắt, bác sĩ sẽ cho bệnh nhân tập bài tập giãn cơ, kích thích điện, chiếu tia lasers, mát-xa (massage) để làm giãn cơ. Khi cơn đau giảm đi mới tăng cường tập sức bền của cơ và bác sĩ sẽ hướng dẫn cho bệnh nhân các tư thế ngồi để không đau cổ, vai và gáy.

Ngoài ra, các biện pháp hỗ trợ điều trị cho bệnh nhân như xoa bóp làm giãn cơ, giảm đau, xung điện, đắp nóng, đắp lạnh, máy kéo giãn, máy từ trường sẽ kích thích cơ hoạt động bình thường, tái lặp những hoạt động nội mô ở bên trong các cơ, làm giảm đau. Do đó, các bác sĩ xương khớp cho rằng, tập luyện thể thao và tập vật lý trị liệu đúng sẽ giúp bệnh nhân phòng ngừa bệnh cơ, xương và khớp tốt nhất. Điều này cũng thích hợp với những bệnh nhân đang phải uống thuốc điều trị các bệnh về cơ xương khớp khá lâu mà không bớt vì nếu không khéo các cơn đau có thể thành mãn tính liên quan đến đau thần kinh.