Trẻ lớn, người lớn nên tiêm vắc xin ngừa bệnh bạch hầu nguy hiểm

Tiêm 3 - 4 mũi vắc xin vẫn mắc bạch hầu

Kết quả điều tra tiêm chủng của các trường hợp mắc bệnh bạch hầu cho thấy, hầu hết các ca mắc là những trường hợp không tiêm hoặc tiêm không đủ mũi vắc xin phòng bệnh; trong đó có những trường hợp đã tiêm 3-4 mũi nhưng vẫn mắc bệnh.

Lý giải về những trường hợp đã tiêm 3-4 mũi vẫn mắc bạch hầu, TS.BS Đặng Thị Thanh Huyền, Phó trưởng Văn phòng Chương trình Tiêm chủng Quốc gia cho biết, miễn dịch bạch hầu có sự suy giảm theo thời gian. Đánh giá ở Kon Tum giai đoạn 2016-2017 cho thấy gần 50% trường hợp từ 6-25 tuổi không có miễn dịch phòng bệnh, dù nhiều em đã tiêm. Tuy nhiên, sau khi tiêm được tiêm 1 liều vắc xin Td thì đã có đến 95,4% các trẻ này có miễn dịch, nghĩa là một nửa số đó đã được “an toàn” với bệnh bạch hầu sau khi tiêm.

Đến nay, trên cả nước đã ghi nhận 16 trường hợp mắc bệnh bạch hầu, chủ yếu ở Đắk Nông, một số ca lẻ tẻ ở Kon Tum (1 trường hợp), ở TP. Hồ Chí Minh (1 trường hợp).

Dự kiến trong năm nay, chắc chắn sẽ còn ghi nhận các ca bệnh bạch hầu lẻ tẻ ở các địa phương chứ không chỉ dừng lại ở con số mắc hiện nay. Hầu hết những người mắc bệnh là trẻ trên 10 tuổi và người lớn.

Trước tình hình bệnh có dấu hiệu đang tăng và dịch chuyển sang đối tượng trẻ lớn và người lớn, từ năm 2019, chương trình Tiêm chủng mở rộng đã có định hướng triển khai tiêm nhắc vắc xin bạch hầu, vắc xin chứa thành phần bạch hầu cho trẻ lớn và người lớn để mở rộng hàng rào miễn dịch cộng đồng.

Theo khuyến cáo, ngoài 4 mũi tiêm bạch hầu (trong vắc xin tổng hợp 5 trong 1) tiêm cho trẻ dưới 2 tuổi, mũi thứ 5 nên được tiêm nhắc lại khi trẻ 7 tuổi và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo ở lứa tuổi 9-15 cần tiêm mũi thứ 6 để củng cố miễn dịch của vắc xin bạch hầu, mang lại giá trị bảo vệ khi trưởng thành, trong độ tuổi sinh đẻ.

Miễn phí vắc xin bạch hầu cho trẻ dưới 7 tuổi trong năm 2021

PGS.TS Dương Thị Hồng, Phó viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, trưởng Văn phòng Tiêm chủng mở rộng quốc gia cho biết, trẻ được tiêm 4 mũi bạch hầu miễn phí trong chương trình TCMR.

Còn với trẻ lớn và người lớn, để tiêm nhắc mũi 5 - 6 cần phải đến cơ sở dịch vụ để tiêm chủng.

Tuy nhiên, bệnh đang lưu hành, đối tượng dễ bị tác động lại là trẻ lớn. Vì thế, Việt Nam đang nghiên cứu bổ sung mũi tiêm bạch hầu cho trẻ em. Ngoài 3 mũi tiêm cơ bản sẽ khuyến cáo tiêm khi trẻ 18 tháng tuổi và 7 tuổi. Hiện nhiều nước trên thế giới đã thực hiện mũi tiêm vắc-xin bạch hầu thứ 6 ở độ tuổi 9-16.

Việc tiêm nhắc lại cho trẻ lớn (giai đoạn 7 tuổi) cũng như tiêm vắc xin cho người lớn là rất quan trọng; cần cho người dân hiểu việc đi tiêm vắc xin là những biện pháp đảm bảo đầy đủ để khống chế được tốt.

Theo PGS Hồng, trường hợp tử vong do bệnh bạch hầu là rất đáng tiếc. Vì nếu được tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch sẽ bảo vệ được trẻ trước căn bệnh này. Ngay cả những bé đã tiêm 3-4 mũi bạch hầu trong TCMR vẫn có thể mắc bạch hầu, nhưng triệu chứng thường mờ nhạt và sẽ không gây hậu quả nặng nề dẫn đến tử vong như trường hợp trẻ chỉ mới được tiêm một mũi, hoặc chưa tiêm.

Vì thế, dự kiến trong năm 2021 đề xuất tiêm mũi thứ 5 trên toàn quốc trong TCMR để trẻ 7 tuổi được tiêm nhắc, tăng tác dụng bảo vệ của vắc xin.